Συνέντευξη με τον Κυριάκο Χαρίτο

 Τον Κυριάκο Χαρίτο τον γνώρισα μέσα από τις αναρτήσεις του στο facebook. Οι εικόνες του, τα κείμενά του, ποιήματα, που με έβαζαν σε σκέψεις ή στη διαδικασία να ψάχνω, να σκαλίζω. Εμένα. Τον κόσμο. Κάπως έτσι άρχισα να αναζητώ περισσότερες πληροφορίες για εκείνον. Γεννήθηκε στην Αθήνα, μεγάλωσε στην Αυστραλία, σπούδασε στην Αθήνα κι αργότερα στην Αγγλία. Την εμφάνισή του στην λογοτεχνία την έκανε το 2009 με το παραμύθι "Φον Κουραμπιές εναντίον Κόμη Μελοκαμαρόνη" (Εκδόσεις Μεταίχμιο). Ακολούθησαν κι άλλα παραμύθια (Το βιβλίο των δικών σου Χριστουγέννων, Το τραγούδι του ύπνου,  Ο μικρός Μανού και το φεγγάρι), μια ποιητική συλλογή (Το επί ματαίω). Μέχρι που, πριν από λίγους μήνες, κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Στερέωμα η "Μικρή Εγκυκλοπαίδεια του Θανάτου". Βιβλίο ιδιαίτερο. Ως προς το θέμα που πραγματεύεται αλλά και τον τρόπο που το χειρίζεται ο συγγραφέας. Βιβλίο που έγινε η αφορμή για την συζήτηση που ακολουθεί.

"Μικρή Εγκυκλοπαίδεια του Θανάτου ",ποια η πορεία του βιβλίου πριν φτάσει στα ράφια των βιβλιοπωλείων από τις Εκδόσεις Στερέωμα; 

Απ: Μεγάλη. Από την ιδέα κάπου το 2011 μέχρι να ολοκληρωθεί το 2019 και να βγει το 2022. Απορρίψεις. Σιωπές. Αδιαφορίες. Αλλά και η ευτυχία να συναντήσεις τους κατάλληλους ανθρώπους με την ανοιχτή τους αγκαλιά.

Γιατί να διαβάσει κάποιος μια εγκυκλοπαίδεια θανάτου; 

Απ: Δεν υπάρχει γιατί. Οι λόγοι να τη διαβάσει είναι ισάριθμοι με το να μην τη διαβάσει. Εγώ προτιμώ μια αναπόφευκτη μετωπική με τον αναγνώστη παρά να γίνω ιεροκήρυκας του βιβλίου μου.

Πόσο σας έχει απασχολήσει η έννοια του θανάτου στην καθημερινότητα σας; 

Απ: Δεν υπάρχει μέρα που να μην είναι παρών στο σπίτι. Στο σώμα μου. Στο μυαλό. 

Αλήθεια, μετά από μια ποιητική συλλογή και αρκετά παραμύθια, πώς αποφασίσατε να καταπιαστείτε με τον θάνατο; Επιλέγετε τις ιστορίες/θέματα ή σας επιλέγουν; 

Απ: Ήταν μια σκέψη / ιδέα που με γυρόφερνε καιρό. Σίγουρα υπάρχει και φόβος και εμμονή με το θέμα. Σίγουρα το βιβλίο είναι χωρίς να το καταλάβω και μια προσπάθεια αντιμετώπισης αυτής της τόσο έντονης και αδιάλειπτης σχέσης.

Έχετε βρει απάντηση στο ερώτημα: Γιατί γράφω; 

Απ: Δεν υπάρχει μια απάντηση. Δεν γράφω πάντα για τον ίδιο σκοπό. Κρατάω στο χέρι μου ένα όργανο. Ένα εργαλείο. Αλλάζει μορφή με την ανάγκη. Γράφω για να αγαπήσω. Γράφω για να εκδικηθώ. Για να τιμωρήσω. Για να υμνήσω. Για να ξετρομάξω. Γράφω για να έχω. Γράφω για να γλιτώσω. Για να σωθώ. Για να χαθώ. Για να βρεθώ.

Θυμάστε το πρώτο κείμενο που γράψατε; 

Απ: Το πρώτο όχι. Θυμάμαι όμως μια έκθεση που είχα γράψει στη Β΄ δημοτικού για ένα άσπρο άλογο. Ήμουν τότε ερωτευμένος με τα άλογα. Θυμάμαι η δασκάλα την είχε κολλήσει στον τοίχο γιατί ήταν, λέει, καλή. 

Όταν ξεκινάτε ένα βιβλίο ακολουθείτε κάποια συγκεκριμένη διαδικασία; 

Απ: Όχι. Αρχίζω με σπαράγματα. Ιδέες. Σκηνές. προσπαθώ να αποφύγω να το γράψω. Να κάνω οτιδήποτε άλλο εκτός από αυτό. Γράφω μια παράγραφο και μετά μου χαρίζω ρεπό. Σαν να συμπλήρωσα ώρες σε ένα κάτεργο. Πράγμα πολύ παράξενο γιατί η γραφή είναι ό,τι πολυτιμότερο υπάρχει στη ζωή μου και αυτό που μου δίνει ύπαρξη. Κάποια στιγμή όταν έχει παραχθεί όλο το υλικό που πρέπει αρχίζει η διαδικασία της σύνθεσης. Κάπως έτσι. Βέβαια ό,τι έχω γράψει μέχρι στιγμής ανήκει στη μικρή φόρμα.

Και όταν το ολοκληρώσετε και αρχίσει το ταξίδι του, γυρνάτε πάλι σε αυτό ή ο κύκλος κλείνει; 

Απ: Κλείνει ερμητικά. Νιώθω να μην το ’χω γράψει. Προτιμώ να βγει με λάθη παρά να χρειαστεί να το ξαναδουλέψω. Θέλω να φύγει απλώς από πάνω μου σαν ένας ενοχλητικός επισκέπτης που έχει καταχραστεί τη φιλοξενία μου και δε λέει να φύγει για να μπορέσω επιτέλους να ξαπλώσω στον καναπέ και να δω τηλεόραση.

Αντιμετωπίσατε δυσκολίες στα πρώτα λογοτεχνικά σας βήματα ή τα πράγματα ήρθαν εύκολα; 

Απ: Στο παιδικό όχι. Ήμουν τυχερός και το Μεταίχμιο αγκάλιασε αμέσως τα έργα μου. Με το ποιητικό μου έφτυσα αίμα. Αφού απορρίφθηκε από τους περισσότερους οίκους, μια μέρα δέχτηκα ένα τηλεφώνημα από έναν μπουτίκ οίκο πολύ καλής φήμης όπου με λόγια διθυραμβικά έμαθα πως επιτέλους θα εκδοθώ. Από το 2012 μέχρι το 2016 το βιβλίο κρατήθηκε όμηρος εκεί με κάθε φορά νέες αναγγελίες, χρονικές μετατοπίσεις, καθώς και δικαιολογίες για τη μη δυνατότητα έκδοσής του, ώσπου στο τέλος μου ζητήθηκε και να πληρώσω την έκδοση και να παραιτηθώ κάθε συγγραφικού δικαιώματος γιατί «η ποίηση δεν έχει δικαιώματα».  Έφυγα αηδιασμένος. Το βιβλίο μετά βγήκε στις εκδόσεις Κέδρος  που ευχαριστώ από καρδιάς μέχρι σήμερα. Πήγε άπατο αλλά αυτό δεν έχει σημασία. 

Διαβάζω συχνά τις αναρτήσεις σας στο facebook οι οποίες είναι άκρως ποιητικές. Τι ρόλο παίζει η ποίηση στη ζωή σας και είναι τα social ένα "εργαλείο" ώστε να ταξιδέψει η ποίηση σε περισσότερους αναγνώστες; 

Απ: Στο φμπ κρατάω ένα ημερολόγιο. Εκτίθεμαι. Φωνάζω βοήθεια. Ψάχνω συνομιλητές, νέους φίλους. Ζω πολύ μοναχικά και εκεί αυτό καταλύεται. Έστω και πάνω σε μια οθόνη.  Η ποίηση είναι κάτι εγγενές. Αξερίζωτο. Μεγαλώνοντας βέβαια μειώνω τα ποσοστά της ή καλύτερα τον λυρισμό της. Επίσης προσπαθώ να αποφεύγω τις ευκολίες μου: συναισθηματισμούς, μελοδράματα. νομίζω ισορροπώ, ευτυχώς.

Μετά την Μικρή Εγκυκλοπαίδεια Θανάτου τι να περιμένουμε από εσάς; 

Απ: Εκδοτικά υπάρχει χρόνια ένα (και το μοναδικό) μυθιστόρημα που θέλω να γράψω. Δύο παιδικά που είναι έτοιμα και κάποια στιγμή θα βγούνε. Θεατρικά ψάχνω/διερευνώ να ανεβάσω δύο έργα μου. Έναν μονόλογο και ένα πολυπρόσωπο. Θα δούμε αν σταθώ τυχερός. Μετά είναι κι άλλα. Περιμένουν. Μεγαλώνουν αργά. Άλλα τρέφονται λίγο-λίγο. Άλλα τελικά λιμοκτονούν και δεν θα δούνε ποτέ το φως της μέρας. Θα δούμε.