ΕΙΔΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ «Η ΜΙΚΡΗ ΛΕΞΗ ΑΓΑΠΗ» ΣΤΟ ΑΠΟ ΚΟΙΝΟΥ ΘΕΑΤΡΟ

 

Σάββατο βράδυ. 18 Ιανουαρίου και βρίσκομαι στο φουαγιέ του θεάτρου Από Κοινού. Αιτία η παράσταση «Η μικρή λέξη αγάπη» που παίζεται για δεύτερη χρονιά αφού ο κόσμος την αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή. Ο χώρος είναι ασφυκτικά γεμάτος. Όλοι περιμένουν να δουν στη σκηνή την ιστορία της Μάντιας, την οποία έπλασε ο Αύγουστος Κορτώ και κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2022 από τις Εκδόσεις Πατάκη. Αν και φανατικός αναγνώστης του Κορτώ, το συγκεκριμένο βιβλίο του δεν έτυχε να το διαβάσω. Ξέρω βέβαια το δύσκολο και σκληρό θέμα που πραγματεύεται: γυναικεία κακοποίηση. Επίκαιρο θέμα, σκέφτομαι και αναρωτιέμαι το γιατί. Ο κόσμος προχωράει. Η κοινωνία προχωράει. Εξελισσόμαστε. Πετάμε από τις πλάτες μας (και τις ψυχές μας) αντιλήψεις και στερεοτυπικές καταστάσεις στα σκουπίδια. Κι όμως το συγκεκριμένο θέμα φαίνεται να είναι καλά ριζωμένο στα κύτταρά μας και όσες γυναικοκτονίες ή κακοποιήσεις δούμε στην οθόνη μας δεν φτάνουν για να το ξεριζώσουν.

Η παράσταση ανέβηκε για πρώτη φορά στη σκηνή του Από Κοινού τον Νοέμβριο του 2023. Από τότε το ένα sold out διαδεχόταν το άλλο και η μια παράταση την άλλη. Κάπως έτσι φτάσαμε στο σήμερα, στην προτελευταία παράσταση της θεατρικής σεζόν και λίγο πριν την περιοδεία της (Θεσσαλονίκη, Λάρισα…). Όση ώρα περιμένω στο φουαγιέ συνομιλώ με την Ελένη, τον Αντώνη, κοιτάζω τις αφίσες στους τοίχους. «Τα σκουπίδια» του Ξανθούλη, «Το ανάκτορο στην Άνω Τούμπα» του Μέντη, «Οι καρέκλες» του Ιονέσκο, «Μια σεμνή πρόταση» του Τζόναθαν Σουίφτ. Αλλά και οι επιθεωρήσεις του Πυριόχου, του Χασάπογλου… Στα περισσότερα ήμουν εκεί, χωμένος ανάμεσα στους θεατές, να ανταμείβω και εγώ μαζί τους, με το πιο θερμό μου χειροκρότημα, τον αγώνα αυτών των ανθρώπων για καλό και ουσιαστικό θέατρο. Ναι, σε αυτό το μικρό θεατράκι στην Ευπατριδών 4 στο Γκάζι, γίνονται σπουδαία πράγματα, χειροποίητα, με ταλέντο, σεβασμό, αγάπη και αυτό το ξέρω από πρώτο χέρι. Μα να, η πόρτα ανοίγει. Ο ταξιθέτης μας καλεί να μπούμε στην αίθουσα. Χαμηλός φωτισμός. Ένα κρεβάτι. Η Μάντια ξαπλωμένη. Η παράσταση αρχίζει.

«Έμαθα να βάφομαι για να κρύβω τις μελανιές…»

Η Μάντια σηκώνεται από το κρεβάτι του νοσοκομείου, βάφεται και πιάνει την ιστορία από την αρχή. Μικρό χωριό στην Ημαθία. Τυφλό Νερό, το όνομά του. Δώρα, η μάνα της, παντρεμένη με τον Τάκη ο οποίος (συνήθως) τύφλα στο μεθύσι την κακοποιεί. Αργότερα κακοποιεί και τη Μάντια η οποία μεγαλώνει μέσα στη βία, στη σιωπή και στη μοναξιά. Κανείς δεν την ήθελε για φίλη. Μόνο η Ξένια την οποία βίαζε ο πατέρας της και η οποία αυτοκτόνησε γιατί δεν άντεξε. Τι; Τη σιωπή της μάνας; Της κοινωνίας; Πράγματι δεν ακούμε ή δεν ξέρουμε τι γίνεται πίσω από μια κλειστή πόρτα ή απλά μας βολεύει να μην ξέρουμε; Έτσι, η Μάντια μεγαλώνει μόνη και μαθαίνει να κρύβει τις πληγές της χρησιμοποιώντας το μικρό νεσεσέρ. Τις μελανιές στα 12, τα σκισμένα χείλη στα 13, τις μελανιές στο σαγόνι και τις δαχτυλιές στο λαιμό στα 15… Μέχρι που στα 18 (και με τη βοήθεια της μάνας της) το σκάει για τη Θεσσαλονίκη. Νέα αρχή. Νέα ζωή. Σερβίρει σε ένα μαγαζί. Γνωρίζει τον Άκη. Φιλόλογος. Όμορφος. Υπεράνω πάσης υποψίας. Αλλά… «Αυτό είναι το κακό με τα τέρατα: μπορούν να κάνουν ό,τι και οι άνθρωποι…». Ο εφιάλτης επιστρέφει. Σιγά σιγά. Μέρα με τη μέρα. Μήνα με το μήνα. Η Μάντια χωρίς να το καταλάβει βρίσκεται φυλακισμένη σε μια μονοκατοικία στο Πανόραμα. Μακριά από βλέμματα και ανθρώπους. Εκεί, πίσω από την πόρτα του σπιτιού της ζει μια νέα κόλαση. Τελικά πόσο κοστίζει να είσαι γυναίκα; Πόσο κοστίζει η ζωή; Πόσο κοστίζει η αγάπη;

Η σκηνοθεσία της Νάντιας Δαλκυριάδου εξαιρετική και ευφυέστατη. Έχοντας στα χέρια της το κείμενο του Κορτώ κατάφερε να στήσει μια παράσταση με ρυθμό, ένταση και εναλλαγές. Το λιτό σκηνικό της Έλλης Εμπεδοκλή , η μουσική του Οδυσσέα Γκάλλιου , οι φροντισμένοι φωτισμοί του  Γιώργου Ζιώγαλα και η κίνηση της Μαρίνας Μαυρογένη συνέβαλλαν στη δημιουργία μιας παράστασης που σε κρατά καθηλωμένο από την πρώτη στιγμή.

Η Βασιλική Κούλη ερμηνεύει μοναδικά και με αμεσότητα τη μάνα, τη φίλη στο σχολείο, τη συγκάτοικο στη Θεσσαλονίκη, την αστυνομικό,τη γυναικολόγο, τη νοσοκόμα. Εξαιρετικό πλάσμα και ηθοποιός. Τέλος η Αγγελική Ξένου δίνει μια μοναδική ερμηνεία. Για ενενήντα λεπτά δε σε αφήνει να πάρεις τα μάτια σου από πάνω της. Σπουδαία ηθοποιός με μέτρο, ισορροπία, συντονισμό με το συναίσθημα και τις εναλλαγές, άψογη κινησιολογία και επαγγελματισμό. Νομίζω η καλύτερη θεατρική στιγμή της.

«Η μικρή λέξη αγάπη» είναι μια σκληρή, δυνατή, ρεαλιστική και εξαιρετικά καλοδουλεμένη παράσταση, γεμάτη συναίσθημα και προβληματισμό. Η παθογένεια της εποχής μας σε πρώτο πλάνο. Βγαίνοντας από το θέατρο στο μυαλό μου κουβαλούσα μια ντροπή, μια ενοχή που επιτρέπω να συμβαίνουν τέτοια πράγματα. Και από την άλλη μια ελπίδα πως, τέτοιες παραστάσεις – διαμαρτυρίες, κάποτε ίσως αλλάξουν τον κόσμο. Και η αρχή μπορεί να γίνει από μια μικρή σπίθα, από μια παράσταση σε ένα μικρό θεατράκι στο Γκάζι.

Η μικρή λέξη αγάπη

Συγγραφέας: Αύγουστος Κορτώ

Διασκευή - Σκηνοθεσία: Νάντια Δαλκυριάδου

Ερμηνεία: Αγγελική Ξένου, Βασιλική Κούλη

Μουσική: Οδυσσέας Γκάλλιος

Σκηνικά - κοστούμια: Έλλη Εμπεδοκλή

Κίνηση: Μαρίνα Μαυρογένη

Φωτισμοί: Γιώργος Ζιώγαλας

Βοηθός Σκηνοθέτη: Μαρία Απατσίδου

Φωτογραφίες: Κώστας και Σοφία Ραυτοπούλου

Σχεδιασμός αφίσας: Κωνσταντίνος Καραγάνης

Υπεύθυνοι επικοινωνίας: Μαριάννα Παπάκη, Νώντας Δουζίνας (ContAct)

Παραγωγή: Από Κοινού Θέατρο

*Το μυθιστόρημα του Αύγουστου Κορτώ «Η μικρή λέξη αγάπη» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη.